Çocukların kendi deneyimleri ile öğrenmesini sağlayan oyun; birçok işlevinin yanı sıra duyguları keskinleştiren, yetenekleri geliştiren, becerileri artıran bir işleve de sahiptir. Çocuklar oyunlar sayesinde yaşadıkları toplumun kurallarını öğrenir ve çevrelerindeki insanlar ile yardımlaşma becerisi edinirler. Bununla birlikte çocuklar oyun içerisinde kendi haklarını korumayı ve arkadaşlarının da hakları olduğunu öğrenmektedirler. Çeşitliliklere, farklılıklara karşı duyarlılık elde ederler. Çocuklar oyun oynama eylemini tek başlarına yapabilirken aynı zamanda kendi akranlarıyla da gerçekleştirebilmektedirler. Özellikle okul öncesi dönem, çocukların sosyalleşmeleri adına en uygun zamandır. Çocuklar bu yaşlarda yaşıtlarıyla oynayabilecekleri ortamlara ihtiyaç duymaktadırlar. Çocukların akranlarıyla etkili iletişim kurmaları için birçok yol bulunmaktadır. Kreş ve anaokulları en çok bilinen 0- 6 yaş dönemini kapsayan belirli bir program uygulanan, çocukların akranlarıyla hem eğlendikleri hem de öğrendikleri ortamdır. Bununla birlikte çocukların eğitmenler eşliğinde yaşıtlarıyla oynarken, ebeveynlerinin de diğer ebeveynler ile fikir alışverişinde bulunup sosyalleşebileceği oyun grupları bulunmaktadır.
Oyun grupları çocukların bir araya gelebilecekleri, yaş ve gelişim düzeylerine uygun oyuncaklar ve oyun materyalleri ile zaman geçirebilecekleri, yeni şeyler keşfedip öğrenebilecekleri, grubun bir parçası olarak paylaşmayı öğrenebilecekleri, haftanın belirlenen gün ve saatlerinde ebeveynlerin de katılım sağlayabilecekleri ve alternatif seçenekleri olan programlardır. Bebeklerin veya çocukların psiko-motor, duyusal, bilişsel, duygusal, zihinsel ve bedensel becerilerini kendi yaşıtları ile sosyal bir ortamda, eğitmen eşliğinde, materyaller ile geliştirebilecekleri, her yönden gelişimlerini destekleyen bir süreçtir. Özellikle kentleşmenin neden olduğu izole yaşam, çocukların sosyalleşmesini olumsuz etkilemektedir. Son yıllarda çocukların sokaklarda, bahçelerde ya da parklarda oynaması, arkadaşlık ilişkileri geliştirmesi gereken yaşlarda; çağın getirdiği telefon, tablet ve televizyon gibi teknolojik aletlerin yaygınlaşması ile birlikte saatlerce bu teknolojiye maruz kaldıkları bilinmektedir. Teknolojinin öğrenme üzerinde pozitif etkilerinin olduğu kabul edilse dahi çocukların sosyal ve duygusal gelişimlerini olumsuz yönde etkiledikleri de bilinmektedir. Buna rağmen sosyal hayatımızın bir parçası olan bu aletleri çocukların hayatından çıkarmak mümkün olmadığı için çocukların gelişimlerini destekleyecek kaliteli uyaranlar sağlamak anne- babaların en önemli görevlerindendir. Sürekli değişen yaşam koşulları temel ihtiyaçlarımızın farklı şekilde karşılanmasına sebep olurken; oyun grupları değişen yaşam koşullarının yarattığı bu boşlukları doldururken aynı zamanda okul öncesi dönemde çocukların ihtiyaç duydukları farklı uyaranların sağlanması adına bir imkân sunmaktadır.
Uzman Pedagog Nilçin Doyran Bengisu oyun gruplarının çocukların 0- 3 yaş dönemi için faydalı olduğunu söylemektedir. Oyun gruplarının amacı çocuklara akademik becerileri kazandırmak değildir. Ancak okula hazırlık için gerekli en önemli etkinliklerden biridir. Haftada bir iki defa yapılacak etkinliklerle hem çocukların okula hazırlanması hem de aile dışında ilk kez sosyalleşmeleri sağlanabilecektir. Çocuklar oyun gruplarında sosyalleşirken aynı zamanda paylaşmayı, sabretmeyi ve kurallara uymayı öğrenmektedirler. Çocukların okula ve çevrelerine karşı olan güvenleri artmaktadır. Çocuklar oyun gruplarına anneleri ile birlikte katılabileceği için kendilerini güvende hissederler. Böylelikle ileride okula uyum sağlamaları daha da kolaylaşmaktadır.
Oyun gruplarının anne- çocuk ilişkisi açısından faydası ise; birlikte geçirilen kaliteli zamanın paylaşılması ile anne- çocuk ilişkisinin sağlamlaşmasıdır. Özellikle çalışan annelerin çocukları ile birlikte geçirdikleri eğlenceli ve aktif zaman diliminin ardından çocuklar duygusal olarak doyuma ulaşmaktadırlar. Bu durumda anne- çocuk arasındaki aşırı bağlanmanın, çocuğun annesi ile inatlaşmasının ve davranış problemlerinin önüne geçilmektedir. Çocukların her geçen gün artan ihtiyaç ve taleplerine yanıt vermek ve çocukları evde en iyi şekilde yönlendirmek için birçok etkinlik de karşılanmış olmaktadır. Oyun gruplarına katılan çocukların gelişimlerine katkısı ve faydası gün geçtikçe artmaktadır. Sağlıklı bir okul hayatına hazırlanmak için oyun grupları oldukça önemlidir.
Uzman Çocuk Psikoloğu ve Oyun Terapisti Tuğçe Durmaz okul faaliyetleri dışında grup halinde yürütülen grup oyunları çalışmalarının çocukların yaratıcılık ve hayal güçlerini geliştirdiğini, çocukların özgür bırakılarak fazla enerjilerini dışarı atabildiklerini, zihinsel ve sosyal gelişimlerinin desteklendiğini, grup çalışmaları ile paylaşma, arkadaşlık ilişkileri, kendini ifade etme, kendine güven, kendi hakkını koruma, başkalarının hakkına saygı gösterme gibi özelliklerin desteklendiğini ve geliştirildiğini söylemektedir. Bu özellikleriyle grup oyunları çocukların her alandaki gelişimlerine büyük ölçüde katkı sağlamaktadır.
Bazı oyun grupları aşağıda maddeler halinde listelenmiştir.
- 6- 12 ay Anne Bebek Gelişim Oyun Grupları
- 12- 18 ay Anne Bebek Gelişim Oyun Grupları
- 18- 24 ay Anne Bebek Gelişim Oyun Grupları
- 24- 36 ay Ebeveynsiz Oyun Grupları
- 3- 5 yaş Okula Hazırlık Grupları
Oyun Grubu Nasıl Ortaya Çıkmıştır?
Oyun grupları çocuklara yönelik eğlence ve duygu ile yoğrulan çocuğun bakımını üstlenen kişi ile kaliteli zaman geçirme aktivitelerinin yapıldığı yerdir. Oyun grupları, değişen yaşayış biçimleri, anne- baba rolleri ile birlikte yaşayan çocuk ya da çocukların eski zamanlardaki gibi sokakta oynayamaması ailelerin farkındalıklarının artması ve çocukları için uygun oyun alanları arayışında olmalarında başvurulacak en güvenli ve doğru yerdir. Ebeveynlerin çocukların eğitim oyun ve sosyalleşme ihtiyaçlarını yeterince karşılayamaması, özellikle çalışan anne babaların çocuklarıyla birlikte zaman geçirememeleri günümüzün en büyük problemlerinden biridir. Bu durumda faydalanılan yer oyun gruplarıdır.Oyun grupları anne ve çocuğun dikkat geliştirici çalışmalar yürüttüğü, iletişimin güçlendiği oyun alanlarıdır. Oyun gruplarında uzman eğitmenler eşliğinde oyunlar oynanmakta ve bireyler arasındaki bağ güçlendirme gözlemleri yapılmaktadır.
Oyunla öğrenme yaklaşımında çocukların eğitim etkinliklerine aktif olarak katılmaları ve eğlenerek öğrenmeleri amaçlanmaktadır. Bu yaklaşımda oyun amaç değil araç olarak kullanılmaktadır. Yani oyun içinde eğitim değil, eğitim içinde oyun düsturu benimsenmektedir. Lombrosso: ‘’Oyun çocuk için yetişkinlerin çalışması kadar ciddi, o denli önemli bir uğraştır; çocuk için gelişimin bir yoludur ve çocuğun oyun oynama ihtiyacı vardır’’ demiştir.
Uzman Klinik Psikolog Elçin Boz oyun gruplarının çocukların psiko- sosyal ve duygusal gelişimlerinin güçlenmesine destek olan sosyal bir yapı olduğunu söylemektedir. Anne- çocuk oyun grupları ile çocukların hem anneleri ile hem de grup içerisindeki yaşıtları ile sosyal iletişim geliştirmeleri, eğlenerek büyüme ve anne- çocuk arasındaki bağın güçlenmesi amaçlanmaktadır. Anne- çocuk oyun grupları sayesinde anneler, çocuklarının bulunduğu gelişim düzeylerine uygun şekilde büyüdüklerine şahit olmaktadırlar.
Anne- çocuk oyun gruplarındaki amaçlarından bir diğeri ise; anne ve çocuklara birlikte kaliteli zaman geçirme fırsatı oluşturulmasıdır. Birden fazla çocuğa sahip anneler ve çalışan anneler genellikle çocuklarıyla yeterli veya kaliteli zaman geçirememektedir. Dolayısıyla anne- çocuk oyun grupları bu soruna iyi bir çözüm sunmaktadır. Haftada birkaç saat olarak uygulanan oyun grupları ailelerin çocuklarına ayıracakları kaliteli ve sağlıklı oyun oynama fırsatı sunmaktadır.
Psikolog eşliğinde ve yönetimindeki anne- çocuk oyun gruplarında, 4 psikomotor gelişim alanı olan dil- bilişsel gelişim alanı, ince motor gelişim alanı, kaba motor gelişim alanı ve sosyal beceri- öz bakım gelişim alanı haftalık oyun saatlerinde beslenmekte, uyarılmakta ve gelişmektedir. Bununla birlikte bağlanma ve iletişim sorunlarının da onarımına destek olmaktadır.
Çocuklar Oyun Grubuna Ne Zaman Başlamalıdır?
Bebekler hareketlenmeye başladıkları, etraflarındaki değişiklikleri algılamaya ve bu değişikliklere tepki vermeye başladıklarında artık bir oyun grubuna hazır olabilirler ve katılabilirler. Oyun grubuna katılmak için hiçbir çocuk çok küçük değildir. 0- 3 yaş arası tüm çocuklar oyun grubu aktivitelerine katılabilmektedirler. Çocuk doktorları, herhangi bir okul öncesi program için 3 hatta 4 yaşı öneri olarak sunmaktadırlar. Ancak bilim adamları, sosyalleşme sürecinin doğumla başladığını ve bir çocuğun beyninin 3 yaşına kadar bir yetişkin beyninden 2,5 kat fazla çalıştığını kanıtladıkları için daha erken yaşlara işaret etmektedirler.
Oyun grubu, çocukların zihinsel, sosyal, ince ve kaba motor beceri gelişimlerini desteklemektedir. Günümüzde gerçekleştirilen oyun grupları 6 aydan itibaren gelişimi desteklemek için bebekleri kabul etmektedir. Genelde 6- 18 ay çocukları oyun gruplarından oldukça fazla fayda sağlayabilmektedir. Oyun grupları isteğe bağlı olarak haftada bir ya da iki kez çocukların kendi yaş gruplarıyla, akranlarıyla birlikte oldukları ve yaklaşık 8- 10 kişilik gruplarda okul öncesi öğretmenleriyle oynadıkları yapılandırılmış oyunlardır. Oyun gruplarının amacı çocukların öncelikle evde bulunan bakıcı ya da ebeveynle yalnız oyun oynamaları yerine kendi yaşıtlarıyla ve grup içinde oyun oynamalarıdır. Diğer bir amaç ise yapılandırılmış oyunların çocukların gelişimlerine destek olmasıdır. Oyun grubuna gitmeyen, katılmayan bir çocuğun gelişim düzeyine ve yaşıtlarına göre geri kaldığı söylenemez ancak destekleyici egzersizler birçok bakımdan çocuklar için faydalı olmaktadır.
Oyun grupları çalışan ebeveynler için de oldukça iyi bir öğrenme yeridir çünkü onlar da çocuklarıyla oynayabilecekleri yeni oyunlar keşfetmektedirler. Öğrendikleri bu oyunları daha sonra evde kendileri de uygulayabilmektedirler. Oyun gruplarının bir başka katkısı da çocukların gelişimlerinin gözlem altında tutulmasıdır. Okul öncesi eğitmenleri ve rehberlik birimi çocukların gelişimlerini takip edebilmekte ve gerilik olması halinde müdahale hemen yapılabilmektedir.
Uzman Psikolog Belgü Kaçmaz, 18 aydan sonrası için ise oyun grupları olmakla birlikte, özellikle çalışan ebeveynlerin tercihi ile çocukların kreşe başladığına dikkat çekmektedir.
Anne Çocuk Oyun Grubu Nedir?
Anne çocuk oyun grubu 0- 2 yaş bebeği olan ailelerin faydalanacağı, bebeğin gelişimsel ihtiyacına yönelik hazırlanmış araç gereçlerle çocukların bütün gelişim alanlarını destekleyici oyun etkinliklerini planlamak, uygulamak ve sürdürmek olarak tanımlanabilmektedir. Anne çocuk oyun grubu; çocukların aileleri ile olan oyun ihtiyacını karşılamaktadır. Anne ile bebek arası iletişimi güçlendirmektedir. Çocuklarıyla oynayan annelerin oyun becerileri gelişir. Anne ve çocuk oyun grubu sayesinde yeni deneyimler kazanabilirler. Çocuk ile anne kaliteli ve verimli zaman geçirebilmektedir. Anne çocuk oyun grubunun en önemli faydası ise çocukların gelişim alanlarının desteklenmesidir.
Çocukların 2 yaşlarından sonra oyun gruplarının içeriği farklılaşmaktadır. Bu dönemde oyun grupları “anne katılımlı” ve “akran katılımlı” olarak ikiye ayrılmaktadır.Anne katılımlı oyun grupları; çocukların anneleri ile olan iletişimlerini güçlendiren ve annenin de oyun becerilerini artıran gruplardır. Akran katılımlı oyun grupları; çocukların akranları ile olan iletişimini güçlendiren ve öncelikli olarak sosyal duygusal gelişimlerine katkı sağlayan gruplardır. Bu grubun en önemli özelliği çocuğu okula hazırlamada geçiş basamağı olarak görülebilmektedir.
Oyun Gruplarının Çocuklara Faydaları Nelerdir?
Oyun gruplarının çocuklara faydaları aşağıda maddeler halinde listelenmiştir.
- Paylaşım, işbirliği, grup ve sınıf bilinci gibi kavramların pekişmesine yardımcı olur.
- Sabır, bekleme ve saygı duyma gibi kendini kontrol edebilme becerisine katkı sağlar.
- Problem çözme becerisini destekler.
- Sosyal ilişkiler kurabilmede ve arkadaşlıkların erken yaşlarda başlamasında ilk adımdır.
- Liderlik becerisini destekler.
- Dürtü kontrolü, agresif davranışları kontrol edebilmede yardımcı ve destekleyicidir. Çocuklara yaşadıkları çatışmaları oyun yolu ile ifade edebilme imkânı tanıdığı gibi çözümlemelerine de yardımcı olur.
- Kaba motor ve ince motor becerilerini destekler.
- Çocuklar kendi güçlerinin sınırlarını keşfeder.
- Günlük hayatta gerekli olan temel hareket becerileri ve koordinasyonu (yürüme, koşma, atlama, fırlatma yakalama, tutma) gerçekleştirmeye ve uygulamaya destek olur.
- Spor yapmayan çocukların, ileriki yaşlarda yapmak isteyebilecekleri branş seçimleri için bir ön hazırlık niteliği taşır.
- Hareket ve jimnastik uygulamalarından çekinen ve kaygı duyan ebeveynler için bu kaygıların giderilmesi için bir danışmanlık niteliği taşır.
- Kelime haznesinin gelişimini destekler.
- Hikâye anlatma, anlama becerilerini geliştirir.
- İletişim becerilerinin gelişimini destekler.
- Yaratıcılığı ile kendini keşfetmeye başlar.
- Dikkat süresini uzatmaya yardımcı olur.
- Konsantrasyon becerisini destekler.
- Yaratıcılığı geliştirir ve soyut düşünce gelişimine yardımcı olur.
- Hayal gücünün aktif bir şekilde kullanması için imkan sağlar.
- Sorun çözme becerisini geliştirir.
- Farklı bakış açılarını keşfetmesine fırsat tanır.
Oyun Gruplarının Ebeveynler İçin Faydaları Nelerdir?
Oyun gruplarının ebeveynler için faydaları aşağıda maddeler halinde listelenmiştir.
- Oyun grupları ebeveynlere çocukları ile oynayıp aktif ve kaliteli zaman geçirme imkânı sağlar.
- Diğer çocukların ebeveynleri ile etkileşim için ortam oluşturur.
- Ebeveynlerin tecrübelerini, düşüncelerini paylaşmalarını ve birbirlerini desteklemelerini sağlar.
- Ailelerin toplanmasına ve etkileşime girmesine izin veren bir rutin sağlar.
- Ebeveynlerin oyun becerilerini geliştirir.
- Haftada bir ya da iki gün kısa bir mola oluşturur.
Oyun Grupları Kimler İçin Uygundur?
Bebeklik döneminde gelişim hızlı olduğu için bebeklikten itibaren oyun gruplarına katılım sağlanabilmektedir. Bebekler için oyun gruplarının asıl anlamı daha çok anne ile birlikte geçirilen kaliteli zamandır. Değerli ve önemli olan şey geçirilen saatin çok değil kaliteli olmasıdır. Bebeklerin becerileri geliştikçe oyun gruplarından daha fazla yararlanabilmektedirler. Özellikle 2 yaşlarında çocukların dil becerilerinin gelişimi ile yaşıtlarıyla iletişimleri artmaktadır. İçe dönük olan, sessiz, utangaç bebekler ve çocuklar oyun grupları ile olumlu sonuçlara ulaşabilmektedirler. Bununla birlikte 3 yaşlarından itibaren de empati becerileri yavaş yavaş oluşmaya başlamaktadır. Yani 0- 3 yaş arası çocukların sosyalleşmeleri için kritik bir dönemdir. Yalnızca çocuklar değil çocukları ile evde kaliteli vakit geçirebilmeyi öğrenmek isteyen bilinçli ve farkındalığı yüksek aileler ile kreş için hem çocuğunu hem de kendini hazır hissetmeyen aileler de oyun gruplarına katılabilmektedir. Ayrıcaçocuklarının ve bebeklerinin potansiyelini en üst düzeyde kullanmalarını isteyen aileler için de oyun grupları uygundur.
Engelli çocuklar için eğitmenler bireysel etkinlikleri, ilgili çocuğun özelliklerine göre hazırlamaktadır. Fakat yine de uygulama aşamasında bazı sorunlar yaşanabilmektedir. Grup etkinliklerinde oyun çocukların seviyesine göre hazırlanması gerektiğinden, özel gereksinim grubunun türü ve derecesi bakımından homojen olması gerekmektedir. Farklı engel türlerinden ya da ağırlık derecelerinden çocukların bulunduğu gruplarda eğitici zorlanabilmekte ve çocuklar için de verimli olmamaktadır. Eğitmenin ve ailenin işbirliği ile tüm özel gereksinim gruplarındaki çocuklara birçok benzer oyun oynatılabilmektedir. Burada dikkat edilmesi gereken nokta aynı oyun grubu içerisinde bulunan çocuklar için oyunun farklılaştırılmasının ve derecelendirilmesinin ilgili engel türüne göre özenle yapılması gerektiğidir.
Oyun Grubu Tercih Ederken Nelere Dikkat Edilmelidir?
Çocukların sosyalleşmesi ve ev dışında vakit geçirmeleri adına bir oyun grubuna katılmasına karar verildiğinde dikkat edilmesi gereken; eğitimcide aranılması gereken özellikler, oyun alanı, maddiyatı, materyaller ve oyun içerikleri gibi bazı hususlar bulunmaktadır. Bu hususlar maddeler halinde aşağıda listelenmiştir.
- Her çocuğun gelişimi farklı derecede seyretmektedir. Bu durum çocukların yaşlarına göre değişebildiği gibi kişiliklerine bağlı olarak da farklılık gösterebilmektedir. Bundan dolayı çocukların oyun grubunda yaşıtlarıyla ya da aynı gelişim düzeyine sahip çocuklarla beraber olmasına dikkat edilmelidir.
- Oyun grubunda programı uygulayan eğitimcinin çocukları tanıması, yaşlarına uygun gelişimsel özelliklerini bilmesi, oyun kavramına hakim olması ve buna uygun program planlayabilmesi için mesleki anlamda bilgili ve deneyimli olması gerekmektedir.
- Oyun gruplarında çocuklara bir şeyi öğretmek veya eğitim vermek hedeflenmemelidir. Asıl amaç çocukların farklı kişilerle iletişim kurması, kendi sınırlarını keşfetmeye başlaması ve yaşına uygun oyunlar oynamasıdır. Bundan dolayı seçilecek oyun grubunun beklentilere uygun olup olmadığının görülmesi için oyun grubuna katılmadan önce ortamın deneyimlenmesi faydalı olmaktadır.
- Oyun grubuna katılmaya uygun olan çocukların yaşları sebebiyle dikkat süreleri oldukça kısadır. Bundan dolayı oyunlarda kullanılan materyallerin ne kadar sürede, miktarda ve nerede kullanılacağı konusunda bilgi sahibi olunmalıdır. Bununla birlikte oyun materyallerinin sağlığa zararlı kimyasal maddeler içerip içermediği gibi konularda da bilgi sahibi olunması oldukça önemlidir.
- Oyun grubunda uygulanan programla birlikte oyun grubu ortamının fiziksel özellikleri de oldukça önemlidir. Temizlik ve hijyen kurallarına dikkat edilen, çocuk güvenliğinin sağlandığı, çocukların malzemelere kolayca ulaşabildiği ve rahatça hareket edebildiği bir ortamın olması çok önemlidir.
Oyun Grubu Eğitimi Nasıl Alınır?
Oyun grubu eğitmeni olmak için aranılan şartlar, kimlerin oyun grubu eğitimi alabileceği aşağıda maddeler halinde listelenmiştir.
- Psikoloji mezunları,
- Rehber ve Psikoloji Danışmanlık mezunları,
- Sosyal Hizmet Uzmanları ve öğrencileri,
- Pedagoglar,
- Çocuk Gelişimciler,
- Aile Danışmanları,
- Çocuk Doktorları,
- Psikiyatri Hemşireleri ya da bu alanlarda çalışma yapanlar oyun grubu eğitimi alabilmektedir.
Oyun Grubu Eğitmeni Nelere Dikkat Etmelidir?
Oyun grubu eğitmenin nasıl olması gerektiği aşağıda maddeler halinde listelenmiştir.
- Eğitmen çocuklarla birlikte olmalı ve arkadaş gibi davranmalı ama çocuklaşmamalıdır.
- Eğitmen hangi eğitsel faaliyeti nasıl öğretebilirim endişesi içinde olmalıdır.
- Çocukları doğal hallerinde gözlemlemelidir.
- Eğitmen grup oyunlarında aynı anda birden fazla çocukla ilgili olmalıdır.
- Çocuklara karşı önyargılı olmamalıdır. Çocukların alçak gönüllü olmalarına dikkat etmelidir.
- Çocukların birbirleri ile iyi ilişki kurmasında öğretmenin rolü büyük olduğundan bu konuya dikkat etmelidir. Eğitmen grup içerisinde sevilen çocuklar ile sevilmeyen çocukları bir araya getirerek sınıf içerisinde bir kaynaşma sağlamalıdır.
- Çocukların problemlerle başa çıkabilmelerinin öğretilmesi gerekmektedir.
Her çocuğun gelişimi, kişisel özellikleri birbirinden farklıdır. Çocukların yaş düzeylerine ve kişisel gelişimlerine göre dikkat ve konsantrasyon sürelerinin değişebileceği gibi hazır bulunuşluk durumları da farklılık gösterebilmektedir. Bundan dolayı oyun grubu eğitmeninin çocukları tanıması, yaşlarına göre gelişimsel özelliklerini bilmesi ve buna uygun aktiviteler planlaması gerekmektedir. Ayrıca mesleki anlamda bilgili ve tecrübeli olması da oldukça önemlidir. Oyun gruplarının amacı çocukları eğitmek değil doğalarında olan oyun oynama etkinliğinin yaşıtlarıyla bir arada, sosyal bir ortamda, becerilerinin geliştirilmesine fırsat tanınacak şekilde gerçekleştirilmesidir. Oyun grubunu uygulayan eğitmen kendini sürekli geliştirmeli, araştırmalı ve okumalı, kendini bu konuda güncellemelidir. Oyun grubunda oynanan oyunlara uygun olarak hangi materyalin hangi sürede, miktarda ve nerede kullanılacağını belirlemek önemlidir. Eğitmen çocukların yaşına uygun olan oyuncakları seçmeye dikkat etmesi gerekmektedir. Kullanılacak olan materyaller ve oyuncakların sağlığa uygun olması ve güvenli olması gerekmektedir.
Oyun Grubu Ortamı Nasıl Olmalıdır?
Piaget, bir çocuğun daima yeni şeyler görmek ve duymak istediğini ifade etmektedir. Çocukların zihinsel gelişiminin de bu çevresel imkân ve durumlardan etkileneceğini vurgulamaktadır. John Dewey ve daha sonraki eğitimciler ise en iyi ve kalıcı öğrenme yolunun deneyime dayalı olduğunu belirtmektedirler. Montessori eğitim metodunun kurucusu Maria Montessori de çocuklara somut deneyimler ve çok iyi tasarlanmış materyallerle kurgulanmış bir çevre hazırlandığında üst düzeyde bir öğrenmenin gerçekleşeceğini ifade etmektedir.
0- 6 yaş arasındaki çocuklar okul öncesi eğitim döneminde yer alan çocuklar olarak adlandırılmaktadır. Bu dönemdeki çocukların bulundukları eğitim ortamı çocukların aileleri dışında en fazla zaman geçirdikleri ortamdır. Eğitim ortamının nitelikleri çocukların okul, öğretmen, arkadaş gibi diğer unsurlarla olan etkileşim ve uyumlarında da önemli bir etkiye sahip olmaktadır. Bundan dolayı okulların fiziksel donanımı eğitim ortamının nitelikleri açısından oldukça önemlidir.
Eğitim ortamlarındaki eşyaların ve materyallerin çocukların sağlığına zarar vermeyecek şekilde düzenlenmesi gerekmektedir. Keskin, sivri veya kıvrımlı köşeler çocuklar için tehlike oluşturabilmektedir. Dolayısıyla mobilyaların kenarları ve köşeleri yumuşatılmalıdır. Oyun ortamında merdiven bulunuyorsa basamaklar kaymaz ve yumuşak bir malzeme ile kaplanmalı ve kenarlarında tutacaklar bulunmalıdır. Okul Öncesi dönemde sınıf ve eğitim alanları çocukların keşfettikleri, konuştukları, sorular sordukları, yeni bilgiler inşa ettikleri, bireysel veya grup halinde yaratıcı etkinlikler gerçekleştirdikleri yerlerdir. Fiziksel çevre yetişkinlerin ve çocukların hem davranışlarını hem de gelişimlerini etkilemektedir. İç ve dış fiziksel çevre çocuğun araştırma ve öğrenme gelişimi ve büyümesi için çok büyük önem taşımaktadır.
Oyun grubu ortamının ve materyallerinin kalitesi çocuğun değişik seviyelerdeki aktivitelere dahil olmasına imkân tanırken, ebeveyn veya yetişkin ile çocuk arasındaki ilişkinin kalitesini de etkilemektedir. Bundan dolayı iç ve dış çevre, güvenilir, temiz ve dikkat çekici olmalıdır. Eğitim ortamı tasarlanırken fiziksel ve duygusal iklim güvenli bir şekilde oluşturulmalıdır. Çocukların bireysel ve grup olarak ihtiyaçları artık değişmiştir. Eğitmenler ortamları tasarlarken çocukların bu ihtiyaçlarını dikkate alarak, yeni materyallerle, bu eğitim ortamının tasarımını çocuklarla paylaşmalıdır. Ancak burada öğretmenlerin rolü yine de yönetmek ve karar vermek olmalıdır. Okulöncesi sınıf ortamları çocukların oynayabileceği ve araştırma yapabileceği materyallerle donatılmış olması gerekmektedir. Oyun grubu alanında amaçlı ve yaratıcı oyun materyallerine yer verilmiş olması gerekmektedir.
Oyun Grubunda Kullanılan Materyaller Nelerdir?
Oyun grubunda kullanılan materyaller aşağıda maddeler halinde listelenmiştir.
- Eğitici kartlar,
- Yapbozlar,
- Bloklar,
- Ahşap oyuncaklar,
- Küpler,
- Legolar,
- Mum boya,
- Pastel boya,
- Renkli tebeşir,
- Keçeli kalemler,
- Birleştirme oyuncakları,
- Parçalı bulmacalar,
- Eklemeli oyuncaklar,
- El kuklaları,
- Parmak kuklaları,
- Bez bebekler,
- Dominolar,
- Renkli çubuklar,
- Ritim araçlarıdır.
Oyun Gruplarında Oynanabilecek Oyunlar Nelerdir?
Oyun gruplarında oynanabilecek oyunlar aşağıda maddeler halinde listelenmiştir.
Ebeveynlerin Oyun Grubunda Katkısı Nasıl Olmalıdır?
Güvenli bağlanmanın temelinde, bebeklik döneminden başlayan sosyal etkileşim yatmaktadır. Çocuklar anne babalarıyla mutlu ve uyumlu ilişki kuramadıklarında veya herhangi bir travma yaşadıklarında, aralarındaki bağ zayıflamaktadır. Bunun sonucunda da davranış sorunları ve duygusal sıkıntılar ortaya çıkabilmektedir. Bundan dolayı güvenli bağlanmanın temelinde yatan sosyal etkileşim ebeveyn ve çocuk için oldukça önemlidir. Sosyal etkileşim denilince akla oyun gelmektedir. Çünkü oyun çocuğun en büyük ihtiyacıdır ve çocukla ebeveyn arasındaki bağı kuvvetlendiren en önemli şeylerden bir tanesidir. Dolayısıyla ebeveynlerin oyun gruplarında çocuklarına eşlik etmeleri oldukça önemlidir.
Ebeveyn katılımlı oyun gruplarında danışmanlık sürecinde gelişimsel saptamaları ve desteği anında geri dönüt vererek sıcağı sıcağına işlemek akılda kalmasını ve aktif katılımlı öğrenmenin kalıcılığını artırmaktadır. Böylece ebeveyn yapılan danışmanlık müdahalesinin amacını içselleştirmektedir. Ayrıca gelişim alanına yönelik yapılan uygulamalarda ebeveynde de farklı düşünme ve uygulayıcı yeterliliği artırılmış daha farklı bakış açıları ile çocukları ile yapabilecekleri konusunda daha yaratıcı düşünme becerileri desteklenmektedir. Gerek grup oyunları sürecinde gerek ev ortamında çocuk için ebeveyn ile geçirdiği zaman verimli ve doyurucu olmaktadır.
Oyun Gruplarında Önerilen Vakit Aralığı Nedir?
Oyun gruplarında önerilen vakit aralığı genellikle haftada bir ya da iki kez olması gerektiğidir. Oyun grubu içinde kullanılacak olan ortam ve oyuncaklar, çocukların güvenliği bakımından uygun olmalıdır. Oyun grubu süresi çocuğun yaşına göre yükselmelidir. Örneğin 1 yaşında 1 saat, 2 yaşında 2 saat, 3 yaşında 3 saat gibi ilerlemelidir.
Çocuklar Oyun Grubuna Nasıl Alıştırılmalıdır?
Oyun grubu gibi eğitim alanlarına adaptasyon her yaş grubu için benzer özellikler taşımaktadır. Şişli Florence Nightingale Hastanesi’nde Uzman Psikolog olan Belgü Kaçmaz alıştırma için kademeli olarak yapılmasında fayda olduğunu söylemektedir. Oyun gruplarında eğitici çocuklarla oyun oynarken anne ve babalar da orada bulunduklarından çocukların anne- babalarından ayrılması söz konusu değildir. Bundan dolayı görece daha rahat alışmaktadırlar. Çünkü alışmayla ilgili problem genellikle anne- babadan ayrılmak istememeyle ortaya çıkmaktadır.
Oyun gruplarındaki temel amaç çocuklara bir şeyler öğretmekten ziyade oyunla eğitmek olduğundan çocukların da genellikle hoşuna giden bir etkinlik olmaktadır. Ancak bazı çocuklar yine de huzursuz olabilmekte, oyun alanına girmekte tereddüt yaşamakta veya grup oyunlarına katılmak yerine kendi başlarına kalmayı tercih edebilmektedir. Bu gibi durumlarda alışmak için yeterli zaman tanınmalı ve eğiticiyle birlikte hareket edilmelidir. Genellikle herhangi bir okula alışmak için 1 aylık bir süre tanınmaktadır. Eğer çocuk 1 ay sonunda hala alışmakta, oyuna katılmakta ve eğiticiyle iletişim kurmakta sorun yaşıyorsa bir uzmandan destek alınmalıdır. Genellikle okulların rehberlik birimleri bu desteği sağlamaktadır.
Ortalama Oyun Grubu Fiyatları Nedir?
Oyun grupları yaş aralıklarına ve gelişim düzeylerine göre ayrılmaktadır. Oyun grubu fiyatları yaşanılan semte, çocuğun yaşına, saatine göre değişiklik göstermektedir. Oyun grupları ve ortalama fiyatları aşağıda listelenmiştir.
- 18- 24 Ay Oyun Grupları: Ebeveynlerle birlikte gerçekleştirilen bu grupta, çocukların denge ve koordinasyon becerileri, ince motor becerileri ve dil gelişimleri desteklenmektedir. Saat ücretleri 50 ila 100 TL arasında değişmektedir.
- 24- 36 Ay Oyun Grupları: Tercihen ebeveyn katılımı ile gerçekleşebilen bu oyun grubunda, çocukların büyük ve küçük kas becerileri ile birlikte el- göz/el- ayak koordinasyonlarının gelişimi sağlanmaktadır.Saat ücretleri 50 ila 100 TL arasında değişmektedir.
- 36- 48 Ay Oyun Grupları: Temel hareket becerilerinin pekiştirildiği bu oyun grubunda; tırmanma, tutunma, atlama vb. kaba motor çalışmaları yapılırken, yaratıcılık odaklı atölye etkinlikleri ile bilişsel ve sosyal gelişimleri desteklenmektedir.Saat ücretleri 50 ila 100 TL arasında değişmektedir.
İstanbul’da bulunan bazı oyun grupları aşağıda listelenmiştir.
- Özel Pingus English (Efem) Anaokulu
- Muzipo Kids Ziverbey Oyun ve Spor Merkezi
- Hokus Pokus Çocuk Atölyesi
- Filii Çocuklu Kafe
- Kuko Sanat Atölyesi ve Parti Evi
- Özel Mavi Dalga Montessori Anaokulu
- Atikind Atölyeleri
- Özel Etiler Kids Academy
- Octopus Kids Hareket Akademisi
- Gymboree Play & Music
- Özel Halkalı Atakent Neşe Erberk Anaokulu
- Bon Bon Kids Anaokulu
- Özel Kum Anaokulu
- American International Kids Academy
Oyun Grubu Etkinlikleri Nelerdir?
Farklı bir ortama giren çocuklar yeni arkadaşlıklar edinerek eğlencenin televizyon veya telefonda olmadığını öğrenmektedirler. Oyun grubu etkinliklerine katılan çocuklar girişken olarak yetişecekleri için hiçbir zaman sıkıntı yaşamayacaklardır.
Oyun grubu etkinliklerinin neler olduğu ve içeriği hakkındaki bilgiler aşağıda listelenmiştir.
- Dil Gelişimini Destekleyen Etkinlikler: Çocukların arkadaş çevrelerinde geliştirdikleri oyunlarla birlikte eğiticilerin rehber konumunda oldukları ve dil gelişimine yön veren etkinlikler bulunmaktadır. Dil gelişimini destekleyen etkinlikler çocukların masal hikâye veya istedikleri herhangi bir olayı anlatmalarının üzerine kurulmuş etkinliklerdir. Burada çocuklar anne- babalarını anlattıkları gibi sevdikleri bir yemeğin tarifini de verebilmektedirler. Bu etkinliğin temel amacı çocukların dil gelişimine katkı sağlamak ve çocuğun toplum içinde kendini iyi bir şekilde ifade etmesine yardımcı olmaktır. Bu sayede çocuklar grup içerisinde kendilerini ifade edebilecek ve belli bir seviyede gelişim gösterebileceklerdir. Etkinliğin eğlence düzeyini artırmak için eğitici gönüllü iki çocuğu seçerek canlandırma yapmalarını isteyebilmektedir. Canlandırma, eğitsel oyun gibi etkinlikler de bu kategori içinde yer almaktadır.
- Problem Çözme Etkinliği: Matematiksel işlemlerin yer aldığı bir etkinlik oyun grubudur. Bu etkinlik çocukların sayı ve rakamları kesin olarak bilmeden sadece tahmin yürütülmesiyle elde edilen sonuçları içermektedir. Bu etkinlikte eğitici kısa ve net bir problemden bahsederek çocukların bu problemi çözmesini istemektedir. Örneğin; pamuk prenses cücelerin yanına giderken hangi yöntemi kullandığında eve daha çabuk ulaşır gibi sorular sorulmaktadır. Çocuk kullanılan taşıtları sayabileceği gibi hayal dünyasında var olduğuna inandığı "uçan halı" gibi hayali ürünleri de kullanabilmektedir. Böylelikle hayal dünyası, problem çözme yeteneği ve düşünme becerisi gibi yetenekler çocuklara kazandırılabilmektedir. Probleme karşı cevaplar üreten çocuklar eğitici tarafından desteklendiğinde ve takdir edildiğinde çocuklar yeteneklerine ve zekalarına güvenerek sürekli olarak etkinliklere katılmak istemektedirler. Bu durum karakter oluşumunu pozitif yönde etkileyeceği için çocuk olgun bir birey olduğunda yeteneğini kullanmayı öğrenerek kendisine uygun olan mesleği seçebilecek ve kendini her alanda geliştirebilecektir.
- Farklı Yetenekleri Ortaya Çıkaran Eğlenceli Etkinlikler: Montessori eğitimi, resim çizmek, şarkı söylemek, oyuncakları canlandırmak, sessiz oyun gibi birçok etkinlik bu alanda bulunmaktadır. Çocuklar kendilerine uygun olan aktiviteyi seçerek arkadaşlarıyla bu alanda eğlenceli vakitler geçirebilmektedir. Çocuklar eğitici ile de oyunlar oynayabilmektedir.
Montessori eğitimi çocuğun merkeze alındığı öğretme ve öğrenme yöntemidir.Çocukların kendi kendini yönetme ve kendi kendine öğretme yeteneğine sahip oldukları görüşünü benimser. Bununla birlikte çocukların bağımsızlığını ve yaratıcılığını geliştirirken doğal meraklarını da teşvik etmek için tasarlanmış bir müfredatı takip etmektedir.Montessori eğitim yaklaşımı, çocukların zekasını, sosyal becerilerini, fiziksel sağlığını ve duygusal becerilerini geliştirirken bununla birlikte gelişimlerini yaşa uygun bir şekilde desteklemedeki etkinliği nedeniyle birçok eğitimci tarafından tercih edilmesi gerektiği belirtilmektedir.